Avusturyalı APA'nın eski genel müdürü Wolfgang Vyslozil, haber ajanslarının kilit rolünü şu sözlerle açıkladı: “Haber ajansları nadiren halkın gözündedir. Yine de en etkili ve aynı zamanda en az bilinen medya türlerinden biridir. Herhangi bir medya sistemi için büyük önem taşıyan anahtar kurumlardır. Bu sistemin tüm parçalarını birbirine bağlayan görünmez sinir merkezidirler. " (Segbers 2007, s. 10)

Küçük kısaltma, harika etki

Bununla birlikte, küresel ajansların önemlerine rağmen kamuoyu tarafından neredeyse hiç bilinmemesinin basit bir nedeni var. İsviçreli bir medya profesöründen alıntı yapacak olursak: "Radyo ve televizyon genellikle kaynaklarına isim vermez ve yalnızca uzmanlar dergilerdeki referansları deşifre edebilir." (Blum 1995, S. 9)

Bununla birlikte, bu takdir yetkisinin nedeni açık olmalıdır: Haber kaynakları, okuyucuların katkılarının çoğunu kendilerinin araştırmadığını bilmelerine özellikle istekli değildir.

Bazen gazeteler ajans materyalleri kullanır, ancak bunları hiç etiketlemez. Zürih Üniversitesi'ndeki İsviçre Kamusal Alan ve Toplum Araştırma Enstitüsü tarafından 2011 yılında yapılan bir araştırma aşağıdaki sonuçlara ulaştı (FOEG 2011): "Ajans katkıları, etiketlenmeden bütünsel olarak istismar edilir veya editoryal katkı olarak görünmeleri için kısmen yeniden yazılır. Buna ek olarak, ajans raporlarını çok az çabayla 'canlandırma' uygulaması var: örneğin, yayınlanmamış ajans raporları, görseller ve grafiklerle zenginleştiriliyor ve kapsamlı makaleler olarak sunuluyor. "

Ajanslar sadece basında değil, özel ve kamu yayıncılığında da önemli bir rol oynuyor. Bu, on yıldır Alman devlet yayıncısı ARD için çalışan ve bu ajansların hakimiyetini eleştirel olarak gören Volker Braeutigam tarafından doğrulandı:  “Temel sorunlardan biri, ARD'deki haber odasının bilgilerini esas olarak üç kaynaktan alıyor: DPA / AP, Reuters ve AFP haber ajansları: bir Alman / Amerikan, bir İngiliz ve bir Fransız. () Bir haber konusu üzerinde çalışan editörün, ekranda gerekli olduğunu düşündüğü birkaç metin bölümü seçmesi, bunları yeniden düzenlemesi ve birkaç süslemeyle birbirine yapıştırması yeterlidir. "

İsviçre Radyo ve Televizyonu (SRF) da büyük ölçüde bu kurumlardan gelen raporlara dayanmaktadır. İzleyiciler tarafından Ukrayna'da bir barış yürüyüşünün neden bildirilmediğini soran editörler , "Bugüne kadar bağımsız ajanslar Reuters, AP ve AFP'den bu yürüyüşle ilgili tek bir rapor almadık" dedi.

Aslında sadece metin değil, medyamızda her gün karşılaştığımız görüntü, ses ve video kayıtları da çoğunlukla aynı ajanslardan. Başlatılmamış izleyicilerin yerel gazetelerinden veya TV kanallarından gelen katkılar olarak düşünebilecekleri, aslında New York, Londra ve Paris'ten kopyalanmış raporlardır.

Hatta bazı medya kuruluşları bir adım daha ileri gitti ve kaynak yetersizliğinden dolayı tüm yabancı yazı işleri ofisini bir ajansa yaptırdı. Ayrıca, internetteki birçok haber portalının çoğunlukla ajans raporları yayınladığı iyi bilinmektedir (bkz. Örneğin, Paterson 2007, Johnston 2011, MacGregor 2013).

Sonuçta, küresel ajanslara olan bu bağımlılık, uluslararası habercilikte çarpıcı bir benzerlik yaratıyor: Viyana'dan Washington'a, medyamız genellikle aynı konuları, aynı cümlelerin çoğunu kullanarak rapor ediyor - aksi takdirde »kontrollü medyayla ilişkilendirilebilecek bir fenomen «Otoriter devletlerde.

Aşağıdaki grafik, Alman ve uluslararası yayınlardan bazı örnekleri göstermektedir. Gördüğünüz gibi, iddia edilen tarafsızlığa rağmen, bazen hafif (jeo-) bir siyasi önyargı içeri sızıyor.

"Putin tehdit ediyor", "İran kışkırtıyor", "NATO endişeli", "Esad kalesi": Küresel haber ajanslarının raporları nedeniyle içerik ve üslup bakımından benzerlikler.

Muhabirlerin rolü

Medyamızın çoğunun kendi yabancı muhabiri yok, bu yüzden dış haberler için tamamen küresel ajanslara güvenmekten başka seçenekleri yok. Peki ya kendi uluslararası muhabirleri olan büyük günlük gazeteler ve TV istasyonları? Örneğin Almanca konuşulan ülkelerde bunlar NZZ, FAZ, Sueddeutsche Zeitung, Welt gibi gazeteleri ve kamu yayıncılarını içerir.

Her şeyden önce, büyüklük oranları akılda tutulmalıdır: küresel ajansların dünya çapında birkaç bin çalışanı varken, uluslararası haberciliği ile tanınan İsviçre gazetesi NZZ bile yalnızca 35 yabancı muhabir (iş muhabirleri dahil) tutmaktadır. Çin veya Hindistan gibi devasa ülkelerde sadece bir muhabir bulunuyor; Güney Amerika'nın tamamı yalnızca iki gazetecinin haberini alırken, daha da büyük Afrika'da kimse kalıcı olarak sahada değil.

Dahası, savaş bölgelerinde muhabirler nadiren dışarı çıkmaya çalışırlar. Örneğin Suriye savaşı hakkında İstanbul, Beyrut, Kahire gibi şehirlerden ve hatta Kıbrıs'tan birçok gazeteci "haber" yaptı. Buna ek olarak, birçok gazeteci yerel halkı ve medyayı anlayacak dil becerilerinden yoksundur.

Bu koşullar altında muhabirler dünyanın kendi bölgelerinde “haberlerin” ne olduğunu nereden biliyorlar? Ana cevap bir kez daha: küresel ajanslardan. Hollandalı Ortadoğu muhabiri Joris Luyendijk, “Bizim gibi İnsanlar; Ortadoğu’yu Yanlış Tanıtmak” adlı kitabında muhabirlerin nasıl çalıştığını ve dünya ajanslarına nasıl bağlı olduklarını etkileyici bir şekilde anlattı :

Muhabirleri anın tarihçileri olarak hayal etmiştim. Önemli bir şey olduğunda, onun peşinden giderler, neler olduğunu öğrenirler ve bunu rapor ederlerdi. Ama neler olduğunu öğrenmek için gitmedim; bu çok önceden yapılmıştı. Yerinde bir rapor sunmaya gittim.

Hollanda'daki editörler bir şey olduğunda aradılar, basın bültenlerini faksladılar veya e-postayla gönderdiler ve ben onları radyoda kendi sözlerimle yeniden anlatırdım veya gazete için bir makale haline getirirdim. Editörlerimin, bana orada ulaşılabilmeyi neler olup bittiğini bilmemden daha önemli bulmasının nedeni buydu. Haber ajansları, herhangi bir kriz veya zirve toplantısında yazabilmeniz veya konuşabilmeniz için size yeterli bilgi sağladı.

Bu nedenle, birkaç farklı gazeteye göz atarsanız veya haber kanallarını tıklarsanız, genellikle aynı resimlere ve hikayelere rastlarsınız.

Londra, Paris, Berlin ve Washington bürolarındaki erkek ve kadınlarımız - hepsi yanlış konuların haberlere hakim olduğunu ve haber ajanslarının standartlarını çok kölece takip ettiğimizi düşünüyorlardı.

Muhabirler hakkındaki ortak fikir, 'hikayeye sahip olduklarıdır', () ama gerçek şu ki, haber bir ekmek fabrikasındaki bir taşıma bandıdır. Muhabirler konveyör bandının ucunda durup o beyaz somunu kendimiz pişirmiş gibi yapıyorlar, aslında tek yaptığımız onu ambalajına koymaktı.

Daha sonra bir arkadaşım, bu karşılıklı görüşmeler sırasında her saat ve tereddüt etmeden tüm soruları nasıl cevaplayabildiğimi sordu. Ona, televizyon haberlerinde olduğu gibi, tüm soruları önceden bildiğinizi söylediğimde, e-postayla yanıtının küfürlerle dolu olduğunu söyledi. Arkadaşım on yıllardır haberlerde izlediği ve dinlediği şeyin saf bir tiyatro olduğunu yeniden anlatmıştı. " (Luyendjik 2009, s.20-22, 76, 189)

Diğer bir deyişle, tipik bir muhabir, genel olarak bağımsız araştırma yapamaz, bunun yerine haber ajansları tarafından önceden belirlenmiş olan konuları ele alır ve pekiştirir - kötü şöhretli “ana akım etkisi”.

Buna ek olarak, maliyet tasarrufu sağlayan nedenlerden ötürü, günümüzde birçok medya kuruluşu birkaç yabancı muhabirini paylaşmak zorundadır ve bireysel medya grupları içinde, yabancı raporlar genellikle birkaç yayın tarafından kullanılmaktadır - hiçbiri habercilikte çeşitliliğe katkıda bulunmaz.

"Ajansın bildirmediği şey gerçekleşmez"

Haber ajanslarının merkezi rolü, jeopolitik çatışmalarda çoğu medyanın neden aynı orijinal kaynakları kullandığını da açıklar. Örneğin, Suriye savaşında, merkezi Londra'da bulunan şüpheli tek kişilik bir kuruluş olan “Suriye İnsan Hakları Gözlemevi” öne çıktı. Gazeteciler için bile operatörüne ulaşmak gerçekten zor olduğundan, medya nadiren doğrudan bu "Gözlemevi" nden bilgi aldı.

Bunun yerine, "Gözlemevi" hikayelerini küresel ajanslara iletti ve daha sonra bunları binlerce medya kuruluşuna iletti ve bu da dünya çapında yüz milyonlarca okuyucu ve izleyiciyi "bilgilendirdi". Her yerden ajansların raporlarında bu tuhaf "Gözlemevi" ne atıfta bulunmalarının nedeni - ve bunu gerçekten kimin finanse ettiği - nadiren sorulan bir sorudur.

Alman DPA haber ajansının eski genel yayın yönetmeni Manfred Steffens, bu nedenle "The Business of News" adlı kitabında şöyle diyor: “Bir haber, kaynak sağlayabildiği için daha doğru hale gelmez. Bir habere daha çok, sadece kaynak gösterilmiş diye güvenmek gerçekten de sorgulanabilir. Koruyucu kalkanın arkasında böyle bir 'kaynak' bir hikaye anlamına gelir; bazı insanlar, doğrulukları konusunda meşru şüpheleri olsa bile, oldukça maceracı şeyler yayma eğilimindedir; sorumluluk, en azından ahlaki açıdan her zaman alıntı yapılan kaynağa atfedilebilir. " (Steffens 1969, s.106)

Küresel ajanslara bağımlılık, aynı zamanda, jeopolitik çatışmaların medyada yer almasının genellikle yüzeysel ve düzensiz olmasının, tarihsel ilişkiler ve arka planın parçalanmış veya tamamen yok olmasının ana nedenidir. Steffens'in belirttiği gibi: “Haber ajansları dürtülerini neredeyse yalnızca güncel olaylardan alıyor ve bu nedenle doğaları gereği tarih dışı kalıyorlar. Kesinlikle gerekenden daha fazla bağlam eklemek konusunda isteksizler. " (Steffens 1969, s.32)

Son olarak, küresel ajansların hâkimiyeti, genellikle ABD / NATO anlatısına pek uymayan veya çok "önemsiz" olan belirli jeopolitik sorunların ve olayların medyamızda neden hiç bahsedilmediğini açıklıyor: eğer ajanslar rapor vermiyorsa bir konuda, Batı medyasının çoğu bunun farkında olmayacaktır. Alman DPA'sının 50. yıl dönümü vesilesiyle belirtildiği gibi: "Ajansın rapor etmediği, gerçekleşmez." (Wilke 2000, s.1)

"Şüpheli Hikayeler Ekleme"

Bazı konular medyamızda hiç görünmese de, diğer konular çok öne çıkıyor - aslında olmamaları gerekse de: “Kitle medyası genellikle gerçeklik hakkında değil, yapılandırılmış veya sahnelenmiş bir gerçeklik hakkında rapor veriyor. Birkaç çalışma, kitle iletişim araçlarının ağırlıklı olarak PR faaliyetleri tarafından belirlendiğini ve pasif, alıcı tutumların aktif araştırma yapanlardan daha ağır bastığını göstermiştir." (Blum 1995, s.16)

Aslında, medyamızın oldukça düşük gazetecilik performansı ve birkaç haber ajansına olan yüksek bağımlılığı nedeniyle, ilgilenen tarafların propaganda ve dezenformasyonu sözde saygın bir formatta dünya çapında bir izleyici kitlesine yaymaları kolaydır. DPA editörü Steffens bu tehlikeye karşı uyardı:

Haber ajansı veya gazete ne kadar saygı görürse eleştirel anlam daha da yatışıyor. Şüpheli bir hikayeyi dünya basınına tanıtmak isteyen birinin, hikayesini makul derecede itibarlı bir ajansa koymaya çalışması, diğerlerinde biraz sonra göründüğünden emin olması gerekir. Bazen bir aldatmaca, kurumdan ajansa geçer ve her zamankinden daha inandırıcı hale gelir. " (Steffens 1969, sayfa 234)

Şüpheli jeopolitik haberleri “enjekte eden” en aktif aktörler arasında askeri ve savunma bakanlıkları var. Örneğin, 2009'da Amerikan haber ajansı AP'nin başkanı Tom Curley, Pentagon'un yılda yaklaşık 5 milyar dolarlık bir bütçeyle medyada çalışan ve hedeflenen manipülasyonları dolaşan 27.000'den fazla halkla ilişkiler uzmanı istihdam ettiğini kamuoyuna duyurdu. Buna ek olarak, yüksek rütbeli ABD generalleri, gazetecilerin ABD ordusu hakkında çok eleştirel haber yapmaları halinde kendisini ve AP'yi “mahvedecekleri” konusunda tehdit etmişlerdi.

Rağmen mi yoksa yüzünden mi? - bu tür tehditler medyamız düzenli olarak "ABD savunma çevrelerinden" bazı isimsiz "muhbirlere" ait şüpheli hikayeler yayınlıyor.

Alman ve İsviçre televizyonlarının kıdemli Ortadoğu muhabiri Ulrich Tilgner, 2003 yılında Irak savaşından kısa bir süre sonra ordunun aldatma eylemleri ve medyanın oynadığı rol konusunda uyarıda bulundu: “Ordu, medyanın yardımıyla halkın algısını belirliyor ve planları için kullanıyor. Beklentileri karıştırmayı ve aldatıcı senaryolar yaymayı başarırlar. Bu yeni tür savaşta ABD yönetiminin halkla ilişkiler stratejistleri bombardıman pilotları ile benzer bir işlevi yerine getiriyor. Pentagon'daki ve gizli servislerdeki halkla ilişkiler için özel bölümler, bilgi savaşının savaşçıları haline geldi.

ABD ordusu, aldatma manevraları için özellikle medyada şeffaflığın olmamasını kullanıyor. Gazeteler ve yayıncılar tarafından toplanıp dağıtılan bilgileri yayma biçimleri, okuyucuların, dinleyicilerin veya izleyicilerin orijinal kaynağın izini sürmesini imkansız hale getirir. Böylece seyirci ordunun gerçek niyetini anlayamayacak. " (Tilgner 2003, s. 132)

ABD ordusu tarafından bilinenler, ABD istihbarat servislerine yabancı olmayacaktır. Bir de dikkat çekici raporunda İngiliz Channel 4 tarafından, eski CIA çalışanı ve bir Reuters muhabiri, jeopolitik çatışmalar hakkında rapor içinde propaganda ve yanlış sistematik yayılması hakkında samimiyetle konuştu:

Eski CIA subayı ve ihbarcı John Stockwell , Angola savaşındaki çalışmaları hakkında şunları söyledi: “Temel tema, onu bir [düşman] saldırısı gibi göstermekti. Yani dünyanın herhangi bir yerinde yazabileceğiniz ve medyaya girebileceğiniz, bu çizgiyi zorlayan her türlü hikaye, biz yaptık. Bu görev gücündeki personelimin üçte biri, profesyonel kariyer işi hikayeler uydurmak ve bunları basına aktarmanın yollarını bulmak olan propagandacılardı. Çoğu Batı gazetesinin editörleri, genel görüşlere ve önyargılara uyan mesajlar konusunda pek şüpheci değildir. Böylece başka bir hikaye bulduk ve haftalarca devam etti. Ama hepsi kurguydu. "

Fred Bridgland, Reuters ajansı için savaş muhabiri olarak yaptığı çalışmalara baktı: “Raporlarımızı resmi iletişimlere dayandırdık. Yıllar sonra, küçük bir CIA dezenformasyon uzmanının ABD büyükelçiliğinde oturduğunu ve gerçekle kesinlikle hiçbir ilişkisi olmayan bu bildirileri yazdığını öğrendim. Temel olarak ve kabaca söylemek gerekirse, herhangi bir eski pisliği yayınlayabilirsiniz ve gazeteye girecektir."

Ve eski CIA analisti David MacMichael, Nikaragua'daki Kontra Savaşı'ndaki çalışmasını şu sözlerle tanımladı: “Nikaragua hakkındaki zekamız o kadar iyi ki, birisi tuvaleti sifonu çektiğinde bile kayıt olabileceğimizi söylediler. Ama basına verdiğimiz hikayelerin tuvaletten çıktığı hissine kapıldım. " (Hird 1985)

Elbette, istihbarat servislerinin medyamızda çok sayıda doğrudan temasları var  ve bu gerektiğinde bilgi "sızdırılabilir". Ancak küresel haber ajanslarının merkezi rolü olmadan, propaganda ve dezenformasyonun dünya çapında senkronizasyonu asla bu kadar verimli olamazdı.

Bu “propaganda çarpanı” aracılığıyla, hükümetler, askeri ve istihbarat servisleri için çalışan PR uzmanlarının şüpheli hikayeleri, genel halka aşağı yukarı kontrolsüz ve filtrelenmeden ulaşıyor. Gazeteciler haber ajanslarına, haber ajansları ise kaynaklarına atıfta bulunuyor. Sık sık belirsizliklere işaret etmeye (ve kendilerini "açık", "iddia edilen" ve benzeri terimlerle korumaya) teşebbüs etseler de - o zamana kadar söylenti dünyaya yayılmış ve etkisi olmuştur.

Propaganda Çarpanı: Hükümetler, askeri ve istihbarat servisleri, mesajlarını dünya çapında bir izleyici kitlesine yaymak için küresel haber ajanslarını kullanıyor.

New York Times'ın bildirdiği gibi ...

Küresel haber ajanslarına ek olarak, jeopolitik çatışmaları bildirmek için dünyanın dört bir yanındaki medya kuruluşlarının sıklıkla kullandığı başka bir kaynak, yani Büyük Britanya ve ABD'deki başlıca yayınlar var.

New York Times veya BBC gibi haber kuruluşlarında 100'e kadar yabancı muhabir ve ek harici çalışanlar bulunabilir. Ancak Orta Doğu muhabiri Luyendijk'in belirttiği gibi:

“Bizim haber ekipleri, bana böyle kaliteli medya tarafından yapılan haberlerin seçimine beslenen dahil CNN, BBC, ve New York Times . Bunu, muhabirlerinin Arap dünyasını anladıkları ve onun bir görüşüne sahip oldukları varsayımıyla yaptık - ancak birçoğu Arapça konuşmadılar ya da en azından orada sohbet edebilecek ya da yerel halkı takip edecek kadar değil. CNN, BBC, The Independent, The Guardian, New Yorker ve NYT'deki en iyi köpeklerin çoğu çoğu zaman asistanlara ve çevirmenlere bağımlıydı. " (Luyendijk s. 47)

Ayrıca, bu medya kuruluşlarının kaynaklarının doğrulanması genellikle kolay değildir ("askeri çevreler", "anonim hükümet yetkilileri", "istihbarat yetkilileri" ve benzerleri) ve bu nedenle propagandanın yayılması için de kullanılabilir. Her durumda, büyük Anglo-Sakson yayınlarına yönelik yaygın yönelim, medyamızdaki jeopolitik haberlerde daha fazla yakınlaşmaya yol açıyor.

Peki medyamızdaki gazeteciler neden sadece küresel ajanslardan ve Anglo-Sakson medyasından bağımsız olarak araştırma yapmaya ve haber yapmaya çalışmıyor? Orta Doğu muhabiri Luyendijk deneyimlerini şöyle anlatıyor: Güvenebileceğim kaynakları aramam gerektiğini önerebilirsin. Denedim, ama ne zaman haber ajanslarını, ana Anglo-Sakson medyasını ya da kafaları konuşmadan bir hikaye yazmak istesem, dağıldı. Muhabir olarak bir ve aynı durum hakkında çok farklı hikayeler anlatabilirdim. Ancak medya bunlardan yalnızca birini sunabiliyordu ve çoğu zaman, hâkim imajı doğrulayan hikaye tam da buydu. " (Luyendijk s. 54ff)

ANA AKIMI ANA AKIM YAPAN ŞEY

Medya araştırmacısı Noam Chomsky, bu etkiyi “Ana akım medyayı ana akım yapan şey” başlıklı makalesinde şu şekilde tanımlamıştır : "Çevrimdışı olursanız, büyük basının sevmediği hikayeler üretiyorsanız, bunu duyacaksınız çok yakında. Dolayısıyla, güç oyunlarının sizi yeniden hizaya getirmesinin birçok yolu vardır. Kalıbı kırmaya çalışırsanız, uzun süre dayanamazsınız. Bu çerçeve oldukça iyi çalışıyor ve bunun sadece bariz güç yapılarının bir yansıması olması anlaşılabilir. " (Chomsky 1997)

Yine de, önde gelen gazetecilerden bazıları, kimsenin onlara ne yazacaklarını söyleyemeyeceğine inanmaya devam ediyor. Bunun anlamı nasıl? Medya araştırmacısı Chomsky , görünen çelişkiyi açıklıyor. "Demek istediğim, kimsenin onlara ne yazacaklarını söylemek zorunda olmadığını, çünkü doğru şeyi söyleyeceklerini göstermedikçe orada olmayacaklardı. Metro masasında veya başka bir yerde başlamış olsalardı ve yanlış türden hikayelerin peşine düşmüş olsalardı, artık istedikleri herhangi bir şeyi söyleyebilecekleri pozisyonlara asla ulaşamazlardı. Aynı şey, daha ideolojik disiplinlerdeki üniversite öğretim üyeleri için de geçerlidir. Sosyalleşme sisteminden geçtiler. " (Chomsky 1997)

Nihayetinde, bu "toplumsallaştırma sistemi" artık jeopolitik çatışmaları (ve diğer bazı konuları) bağımsız olarak araştırmayan ve eleştirel olarak raporlamayan, ancak uygun başyazılar, yorumlar ve röportajlar yoluyla istenen anlatıyı pekiştirmeyi amaçlayan bir gazeteciliğe yol açar.

Sonuç: "Gazeteciliğin Birinci Yasası"

Eski AP gazetecisi Herbert Altschull, buna İlk Gazetecilik Yasası adını verdi: “Tüm basın sistemlerinde, haber medyası siyasi ve ekonomik gücü kullananların araçlarıdır. Gazeteler, süreli yayınlar, radyo ve televizyon istasyonları, bağımsız olarak iktidar kullanma imkânına sahip olmalarına rağmen, bağımsız hareket etmiyorlar. " (Altschull 1984/1995, s. 298)

Bu anlamda, hem reklam şirketlerinin hem de devletlerin transatlantik ekonomiye ve devletlere bağımlı olduğu göz önüne alındığında, - ağırlıklı olarak reklam veya devlet tarafından finanse edilen - geleneksel medyamızın transatlantik ittifakın jeopolitik çıkarlarını temsil etmesi mantıklıdır. Amerika Birleşik Devletleri tarafından yönetilen güvenlik mimarisi.

Buna ek olarak, önde gelen medyanın kilit kişileri - Chomsky'nin "sosyalleşme sistemi" ruhuna göre - genellikle kendileri transatlantik elit ağların bir parçasıdır. Bu bağlamda en önemli kurumlardan bazıları ABD Dış İlişkiler Konseyi (CFR), Bilderberg Grubu ve Üçlü Komisyon'dur ve hepsinde birçok önde gelen gazeteci bulunmaktadır. ( Neredeyse tüm büyük ABD medya kuruluşlarının yöneticileri ve üst düzey gazetecileri, kamuoyunun büyük ölçüde haberi olmadan uzun süredir etkili Dış İlişkiler Konseyi'nin (CFR) üyeleridir.)

Bu nedenle, tanınmış yayınların çoğu gerçekten de bir tür “kuruluş medyası” olarak görülebilir. Bunun nedeni, geçmişte yayın lisansları, frekans aralıkları, finansman ve teknik altyapı gereksinimleri, sınırlı satış kanalları, reklama bağımlılık ve diğer kısıtlamalar gibi önemli giriş engelleri göz önüne alındığında, basın özgürlüğünün oldukça teorik olmasıydı.

Altschull'un Birinci Yasasının bir dereceye kadar çiğnenmesinin tek nedeni internetti. Bu nedenle, son yıllarda , eleştirel habercilik açısından genellikle geleneksel medyadan daha iyi performans gösteren , yüksek kaliteli, okuyucu tarafından finanse edilen bir gazetecilik ortaya çıktı.  Bu "alternatif" yayınlardan bazıları zaten çok geniş bir izleyici kitlesine ulaşıyor ve "kitlenin" bir medya kuruluşunun kalitesi için bir sorun olması gerekmediğini gösteriyor.

Bununla birlikte, şimdiye kadar geleneksel medya da çevrimiçi ziyaretçilerin büyük bir çoğunluğunu çekebilmiştir. Bu da, çoğu çevrimiçi haber sitesinin bel kemiğini en güncel raporları oluşturan haber ajanslarının gizli rolüyle yakından bağlantılıdır.

Altschull Yasasına göre “siyasi ve ekonomik güç” haberler üzerindeki kontrolü elinde tutacak mı, yoksa “kontrolsüz haberler” politik ve ekonomik güç yapısını değiştirecek mi? Önümüzdeki yıllar gösterecek.

Örnek olay: Suriye savaşı kapsamı

Bir vaka çalışmasının parçası olarak, Almanya, Avusturya ve İsviçre'den dokuz önde gelen günlük gazetenin Suriye savaşı kapsamı, çok sayıda bakış açısı ve haber ajanslarına güvenme açısından incelendi. Aşağıdaki gazeteler seçildi:

• Almanya için: Die Welt, Süddeutsche Zeitung (SZ) ve Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ)
• İsviçre için: Neue Zürcher Zeitung (NZZ), Tagesanzeiger (TA) ve Basler Zeitung (BaZ)
• Avusturya için: Standard, Kurier ve Die Presse

Soruşturma dönemi 1-15 Ekim 2015 olarak, yani Rusya'nın Suriye çatışmasına doğrudan müdahalesinin ardından ilk iki hafta olarak tanımlandı. Bu gazetelerin tüm basılı ve çevrimiçi kapsamı dikkate alındı. İncelenen tüm gazetelerde böyle bir şey olmadığı için, herhangi bir Pazar baskısı dikkate alınmadı. Toplamda 381 gazete makalesi belirtilen kriterleri karşıladı.

İlk adımda, makaleler özelliklerine göre aşağıdaki gruplara ayrıldı:

1. Ajanslar : Haber ajanslarından gelen raporlar (ajans koduyla)
2. Karışık : Tamamen veya kısmen ajans raporlarına dayanan basit raporlar (yazar adlarıyla birlikte)
3. Raporlar : Editoryal arka plan raporları ve analizleri
4. Görüşler / Yorumlar : Görüşler ve misafir yorumları
5. Röportajlar : Uzmanlar, politikacılar vb. İle görüşmeler.
6. Araştırmacı : Yeni bilgi veya bağlam ortaya çıkaran araştırmacı araştırma

Aşağıdaki Şekil 1 , toplamda incelenen dokuz gazete için makalelerin bileşimini göstermektedir. Görüldüğü üzere yazıların 55'i haber ajansı raporları; Ajans materyallerine dayalı 23 editoryal rapor; 9 arka plan raporları; 10 görüş ve konuk yorumları; 2 görüşme; ve araştırmaya dayalı araştırmaya göre 0.

Şekil 1: Makale türleri (toplam; n = 381)

Kısa bildirimlerden ayrıntılı raporlara kadar saf ajans metinleri çoğunlukla günlük gazetelerin internet sayfalarında yer alıyordu: bir yandan son dakika haberleri baskısı basılı baskıdan daha yüksek, diğer yandan alan kısıtlamaları. Diğer makale türlerinin çoğu hem çevrimiçi hem de basılı baskılarda bulundu; bazı özel röportajlar ve arka plan raporları sadece basılı baskılarda bulundu. Tüm öğeler, soruşturma için yalnızca bir kez toplandı.

Aşağıdaki Şekil 2 , gazete başına aynı sınıflandırmayı göstermektedir. Gözlem süresi boyunca (iki hafta), çoğu gazete Suriye'deki çatışmayla ilgili 40 ila 50 makale (basılı ve çevrimiçi) yayınladı. Alman gazetesi Die Welt'te Basler Zeitung ve Avusturya Kurier'de daha fazla (58) vardı , ancak önemli ölçüde daha az (29 veya 33).

Hangi gazeteye bağlı olarak, ajans raporlarının payı neredeyse 50 (Welt, Süddeutsche, NZZ, Basler Zeitung), 60'ın biraz altında (FAZ, Tagesanzeiger) ve 60 ila 70 (Presse, Standard, Kurier). Ajans bazlı raporlarla birlikte, çoğu gazetedeki oran yaklaşık. 70 ve 80. Bu oranlar önceki medya çalışmaları ile uyumludur (örneğin, Blum 1995, Johnston 2011, MacGregor 2013, Paterson 2007).

Arka plan raporlarında, İsviçre gazeteleri önde gidiyordu (beş ila altı parça), onu Welt , Süddeutsche ve Standard (her biri dört) ve diğer gazeteler (bir ila üç) izliyordu. Arka plan raporları ve analizleri özellikle Orta Doğu'daki durum ve gelişmeye olduğu kadar bireysel aktörlerin (örneğin Rusya, Türkiye, İslam Devleti) güdülerine ve çıkarlarına ayrılmıştı.

Bununla birlikte, yorumların çoğu Alman gazetelerinde (her biri yedi yorum), ardından Standard (beş), NZZ ve Tagesanzeiger (her biri dört) bulunurdu . Basler Zeitung , gözlem döneminde herhangi bir yorum yayınlamadı, iki röportaj yaptı. Diğer görüşmeler Standard (üç) ve Kurier ve Presse (her biri bir tane) tarafından gerçekleştirildi. Ancak soruşturma amaçlı araştırmalar gazetelerin hiçbirinde bulunamadı.

Özellikle, üç Alman gazetesi örneğinde, gazetecilik açısından sorunlu kanaat yazıları ve raporların bir karışımı kaydedildi. Raporlar, yorum olarak işaretlenmemiş olsalar bile güçlü görüş ifadeleri içeriyordu. Bu çalışma, her halükarda, gazetenin makale etiketlemesine dayanıyordu.

Şekil 2: Gazete başına makale türleri

Aşağıdaki Şekil 3 , toplamda ve ülke bazında her haber ajansı için ajans hikayelerinin (ajans kısaltmasına göre) dökümünü göstermektedir. 211 ajans raporu toplam 277 ajans kodu taşıdı (bir hikaye birden fazla ajansın materyallerinden oluşabilir). Toplamda, ajans raporlarının 24'ü AFP'den geldi; DPA, APA ve Reuters tarafından her biri yaklaşık 20; SDA'nın 9'u; AP'nin 6'sı; ve 11'i bilinmiyordu (etiketleme veya genel terim “ajanslar” yok).

Almanya'da DPA, AFP ve Reuters'ın her biri haberlerin yaklaşık üçte birinden pay alıyor. İsviçre'de SDA ve AFP önde, Avusturya'da APA ve Reuters önde.

Aslında, küresel ajanslar AFP, AP ve Reuters'ın hisseleri muhtemelen daha da yüksek olacak çünkü İsviçre SDA ve Avusturya APA uluslararası raporlarını esas olarak küresel ajanslardan alıyor ve Alman DPA, Amerikan AP ile yakın işbirliği yapıyor.

Tarihsel nedenlerden ötürü, küresel ajansların dünyanın farklı bölgelerinde farklı şekilde temsil edildiği de unutulmamalıdır. Asya, Ukrayna veya Afrika'daki etkinlikler için, her ajansın payı bu nedenle Orta Doğu'daki olaylardan farklı olacaktır.

 

Şekil 3: Haber ajanslarının payı, toplam (n = 277) ve ülke başına

Sonraki adımda, merkezi ifadeler editör görüşlerinin (28), misafir yorumlarının (10) ve görüşme ortaklarının (7) (toplam 45 makale) yönelimlerini derecelendirmek için kullanıldı. Olarak Şekil 4, gösterildiği gibi, katkıların 82 16, nötr ya da dengeli NATO için uygun ABD /, genellikle edildi ve 2 ağırlıklı ABD / NATO kritik.

Ağırlıklı olarak ABD / NATO açısından kritik olan tek katkı, 2 Ekim 2015 tarihinde Avusturya Standardına şu başlıkla yazılmıştır: “Rejim değişikliği stratejisi başarısız oldu. Suriye'deki 'iyi' ve 'kötü' terörist gruplar arasındaki ayrım, Batı politikasını güvenilmez kılıyor. "

Şekil 4: Editör görüşlerinin, misafir yorumlarının ve görüşülen kişilerin yönelimi (toplam; n = 45).

Aşağıdaki Şekil 5 katkıların, misafir yorumlarının ve görüşülen kişilerin yönelimlerini ayrı ayrı gazetelere göre göstermektedir. Görüldüğü gibi, Welt, Süddeutsche Zeitung, NZZ, Zürcher Tagesanzeiger ve Avusturya gazetesi Kurier , yalnızca ABD / NATO dostu görüş ve konuk katkılarını sundular; Bu , tarafsız / dengeli bir katkı haricinde FAZ için de geçerlidir. Standart , dört ABD / NATO dostu, üç dengeli / tarafsız ve daha önce bahsedilen ABD / NATO kritik görüş katkılarını getirdi.

Presse , incelenen gazetelerden ağırlıklı olarak tarafsız / dengeli görüşler ve misafir katkıları yayınlayan tek gazeteydi. Basler Zeitung biri ABD / NATO dostu ve bir dengeli katkısı yayınladı. Gözlem döneminden kısa bir süre sonra (16 Ekim 2015), Basler Zeitung ayrıca Rusya Parlamentosu Başkanı ile bir röportaj yayınladı. Bu, elbette ABD / NATO için kritik bir katkı olarak kabul edilirdi.

Şekil 5: Gazete başına fikir yazıları ve görüşülen kişilerin temel yönelimi

Daha ileri bir analizde, "propaganda" için tam metin anahtar kelime araması (ve bunların kelime kombinasyonları), hangi durumlarda gazetelerin kendilerinin iki jeopolitik çatışma tarafından biri olan ABD / NATO veya Rusya'da (katılımcı "IŞİD / IŞİD" düşünülmedi). Toplamda, bu tür yirmi vaka tespit edildi. Şekil 6 sonucu gösteriyor: Vakaların 85'inde, çatışmanın Rusya tarafında propaganda tespit edildi, 15'inde kimlik tarafsız veya açıklanmamıştı ve vakaların 0'ında ABD / NATO tarafında propaganda tespit edildi çatışmanın.

Vakaların yaklaşık yarısının (dokuz) oldukça sık Rus propagandasından bahseden ("Kremlin propagandası", "Moskova propaganda makinesi", "propaganda hikayeleri", "Rus propaganda aygıtı" vb. ) İsviçre NZZ'de olduğu unutulmamalıdır. ), ardından Alman FAZ (üç), Welt ve Süddeutsche Zeitung (her biri iki) ve Avusturya gazetesi Kurier (bir). Diğer gazeteler propagandadan bahsetmedi veya sadece tarafsız bir bağlamda (veya IŞİD bağlamında).

 

Şekil 6: Propagandanın çatışan taraflara atfedilmesi (toplam; n = 20).

 

Sonuç

Bu vaka çalışmasında, önde gelen dokuz Avrupa gazetesindeki jeopolitik haber, Suriye savaşı örneği kullanılarak çeşitlilik ve gazetecilik performansı açısından incelenmiştir.

Sonuçlar, küresel haber ajanslarına olan yüksek bağımlılığı (yorumlar ve röportajlar hariç 63 ila 90) ve kendi soruşturma araştırmalarının eksikliğini ve olaylarla ilgili ABD / NATO tarafının lehine oldukça önyargılı yorumların ( 82 olumlu; 2 olumsuz), hikayeleri herhangi bir propaganda için gazeteler tarafından kontrol edilmeyenler.

 

KAYNAK

Altschull, Herbert J. (1984/1995): Ajanlar iktidar. Medya ve kamu politikası. Longman, New York.

Becker, Jörg (2015): Medien im Krieg - Krieg in den Medien. Springer Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden.

Blum, Roger vd. (Hrsg.) (1995): Die AktualiTäter. Nachrichtenagenturen in der Schweiz. Verlag Paul Haupt, Bern.

Chomsky, Noam (1997): Ana Akım Medyayı Ana Akım Yapan Şey. Z Magazine, MA. ( PDF )

Forschungsinstitut für Öffentlichkeit und Gesellschaft der Universität Zürich (FOEG) (2011): Jahrbuch Qualität der Medien, Ausgabe 2011. Schwabe, Basel.

Gritsch, Kurt (2010): Inszenierung eines gerechten Krieges? Intellektuelle, Medien und der “Kosova-Krieg” 1999. Georg Olms Verlag, Hildesheim.

Hird Christopher (1985): Standart Teknikler. Çeşitli Raporlar, Kanal 4 TV. 30. Ekim 1985. ( Bağlantı )

Höhne, Hansjoachim (1977): Nachrichtenagenturen'i rapor edin. Bant 1: Kalıp Durumu auf den Nachrichtenmärkten der Welt. Band 2: Die Geschichte der Nachricht und ihrer Verbreiter. Nomos Verlagsgesellschaft, Baden-Baden.

Johnston, Jane & Forde, Susan (2011): Sessiz Ortak: Haber Ajansları ve 21st Century News. International Journal of Communication 5 (2011), s. 195–214. ( PDF )

Krüger, Uwe (2013): Meinungsmacht. Der Einfluss von Eliten auf Leitmedien ve Alpha-Journalisten - eine kritische Netzwerkanalyse. Herbert von Halem Verlag, Köln.

Luyendijk, Joris (2015): Zeiten des Krieges'de Von Bildern und Lügen: Aus dem Leben eines Kriegsberichterstatters - Aktualisierte Neuausgabe. Tropen, Stuttgart.

MacGregor, Phil (2013): Uluslararası Haber Ajansları. Asla yanıp sönmeyen küresel gözler. İçinde: Fowler-Watt / Allan (ed.): Gazetecilik: Yeni Zorluklar. Gazetecilik ve İletişim Araştırma Merkezi, Bournemouth Üniversitesi. ( PDF )

Mükke, Lutz (2014): Korrespondenten im Kalten Krieg. Zwischen Propaganda ve Selbstbehauptung. Herbert von Halem Verlag, Köln.

Paterson, Chris (2007): İnternette uluslararası haberler. Uluslararası İletişim Etiği Dergisi. Cilt 4, Sayı 1/2 2007. ( PDF )

Queval, Jean (1945): İlk sayfa, Cinquième colonne. Arthème Fayard, Paris.

Schulten-Jaspers, Yasmin (2013): Zukunft der Nachrichtenagenturen. Durum, Entwicklung, Prognosen. Nomos, Baden-Baden.

Segbers, Michael (2007): Die Ware Nachricht. Wie Nachrichtenagenturen kene. UVK, Konstanz.

Steffens, Manfred [Ziegler, Stefan] (1969): Das Geschäft mit der Nachricht. Agenturen, Redaktionen, Gazeteci. Hoffmann und Campe , Hamburg.

Tilgner, Ulrich (2003): Der inszenierte Krieg - Täuschung und Wahrheit beim Sturz Saddam Husseins. Rowohlt , Reinbek.

Wilke, Jürgen (Hrsg.) (2000): Von der Agentur zur Redaktion. Böhlau , Köln.

 

Bu çalışmanın çevirisi Terje Maloy tarafından İsviçre Propaganda Araştırması için  yapılmıştır.