"Optik Kabloların Sunduğu Hayali Gerçek Hayat Sanma İllüzyonu"
"METAVERSE"
(SANAL GERÇEKLİK)
Yıl 1984 ya da 1985 hatırlar mısınız? Büyük pillerle çalışan kocaman radyolar vardı. İçinden nasıl ses çıkıyor? Bu sesler nereden geliyor diye merak ediyordum. Kim bu insanları radyoya hapsettiler düşüncesi ile radyoyu açmam ile hayal kırıklığına uğramam bir oldu. Radyonun içinde konuşan adamları bulamadım. Mıknatıs ve kablo yığınından başka bir şey de göremedim. Radyoyu da zar zor topladım. Allah’tan babam bu konuda anlayışlı davrandı da hiç kızmadı. Sonra arkasından televizyonlar yaygınlaştı ama bu defa akıllanmıştım televizyonun içindeki adamları aramadım. Metaverse deyince işte sanal ortamda sanal adamları aramak gibi bir proje ortaya çıktı. Artık sen sanal oluyorsun. Sen radyo, televizyon bilgisayar ve gelmiş geçmiş tüm teknolojilerin içine giriyorsun. Hayal mi yaşıyorsun, gerçekleri mi hayal ediyorsun, gerçekler mi hayal oluyor, hayaller mi gerçek oluyor anlaşılmaz bir şey…
Sistemin içinde yaşayarak ticaret yapıyorsun, eğleniyorsun, müzeleri ziyaret ediyorsun, para ödüyorsun, gemiyle, uçakla seyahat ediyorsun, gitmediğin hiç görmediğin mekânları ziyaret edebiliyor turizm seyahatleri yapabiliyorsun, dolaşırken eşyalara dokunabiliyorsun. Taktığın gözlüğün önünde hayatın kendisi canlıymışçasına önünden geçiyor. Tıpkı hacdan dedelerimiz geldiğinde getirdikleri dürbün benzeri bir oyuncak gibi. Yani Medine, Mekke ve kutsal yerlerin içinde olduğu resimleri seyrediyorsunuz. Düğmesine bastığınızda bir sonraki resme geçen film dürbünleri gibi. Olanlar o derece gerçekçi ki; başka ülkelerden mülk alabiliyor satabiliyor kiraladığın diğer mülkler üzerinden para kazanabiliyorsun. Bu paralar kripto meblağlar üzerinden hesabınıza yatıyor veya hesabınızdan çıkabiliyor.
Şimdi sanaldan gerçekliğe geçelim. Diyelim ki sizin bir yerde bir eviniz bir mülkünüz var, bankada hesabınız var, bir bakıyorsunuz ki sanaldaki borçlarınız için reel de mallarınıza haciz gelmiş. Mallarınız elinizden gitmiş tıpkı bir kumarbaz gibi bütün birikiminizi bir anda kaybetmiş olabilirsiniz. Dolandırıcılığın yeni bir biçimi ile karşı karşıya kalabilirsiniz.
Sanal gerçeklik kavramı ilk kez 1992 yılında Neal Stephenson’un bir bilim kurgu romanında ortaya çıkmıştır. Bu güne ulaşarak çığır açıcı bir gelişme göstermiştir. Bu yazımız Metaverse işlevine yönelik olduğu için, bundan sonraki yazımızda bu teknolojinin gelişme aşamalarını anlatacağız.
Siz sanal âlemde oynadıkça sisteme yerleşmiş yazılım sizi balkondan çıkarıp aşağı atabilir. Çünkü bulunduğunuz mekânın kodları tersine yükleme ile yapay zekâya aktarılıyor olabilir.
Yapay zekâ tıpkı mavi balina oyununda olduğu gibi insanlığın kötülüğüne rol oynayabilir ya da iyiliğine dönüştürdüğünüz bir sistem de kurabilir.
Mesela bir teknik üniversitenin motor bölümünde hemen hemen sıfır maliyetle öğrencilerinize bir motoru söktürüp taktırabilirsiniz. Coğrafya dersinde gidişi de gelişi de pahalı ve vize alması dert olan ABD’ye öğrencilerinizi götürüp getirebilirsiniz. Böyle bir eğitimde bilgi görselle birlikte fiziki katılım hissi verdiği için daha kalıcı hale gelecektir. Öğrenci yaşayarak görerek öğrenecektir. Dershanedeki teorik anlatım, pratikle birleşerek gerçek anlatıma dönüşecektir. Hayal gerçek olacak, teorik anlatım yok olacaktır. Meteverse iyilik için kullanılırsa çığır açacak, kötülük için kullandığında insanlık için bir felaket olacaktır.
Hatırlar mısınız? Yeni Zelanda saldırısında bir camide 51 şehit vermiştik. Cami girişindeki amcamız biraz sonra canını alacak kişiyi merhaba kardeşim (hello brother) diyerek karşılamıştı, biraz sonra merhaba kardeşim dediği kişi onun canını alacaktı. Katil cinayeti meteversdan öğrendiği bir metotla yapacaktı... Ya da öyle söyleyip adaleti aldatacaktı.
Bu alçakça cürmü işleyen Brenton Tarrant yakalandı ve hâkim karşısına çıktı. Hâkimin sorduğu soruya verdiği cevap metaversenin gerçek yüzünü ortaya çıkarttı.
Hâkim soruyor!
-Aşırıcılığı ve şiddeti nereden öğrendin, bütün bunları bilgisayar oyunlarından mı öğrendin?.
Brenton cevap veriyor!.
-Evet, Sypro the Dragon3 bana etnik milliyetçiliği öğretti. Fortinite ise beni daha iyi bir katil olmam için eğitti.
Brenton Tarrant, kendisini bu iğrenç cinayet için azmettiren istihbarat örgütlerini ve istihbaratçıları gizlemek için böyle söylemiş olabilir ancak acımasız bir katil ruhu oluşturmak bilgisayardaki savaş oyunlarından kolayca elde edilebilir.
Hâkimin ilk soruda, bunları bilgisayar oyunlarından mı öğrendin suali de bir yönlendirilme midir, katile yardım mıdır, gerçek suçluları gizlemek midir, Müslümanlara yönelik bu vahşi cinayetinin faillerini taca atmak mıdır üzerinde durulması gereken husustur.
Meseleye metaversenin insan zihni üzerinde yarattığı menfi tesir üzerinden baktığımızda; ailelerin biraz kafamı dinleyeyim diye başımızdan savmak için, çocukların eline tutuşturduğumuz mobil telefonlar, tabletler, bilgisayarlarda ne vardır, ne ile oynuyorlar, kafalarına ne yükleniyor, biliyor muyuz? Acaba, birileri veya yapay zekâ onları iyi bir katil olma yolunda eğitiyor mu?
Yapay zekâ oyunlar üzerinden çocukların eğilimini tespit ederek onları hangi yönde suça veya kanunsuz işlere itiyor, hangi kötü alışkanlıkları kazanması için onu aldatıyor, bunu görmemiz gerekir.
Metaverse iyiliğe kullanıldığında eğitimde, sağlıkta, iş hayatında, yazılımda kısaca her alanda çok yararlı neticeler doğuracaktır. Sonucu belirleyen niyettir çünkü şeytan her yerdedir ve her zaman insanı aldatmaya hazırdır.
Dünyadaki korona salgını süresince metaversenin geliştirilmesi fenalık veya iyilik yapmak için bir süreç olarak kullanılmış olabilir?
1992’den bu günü kurgulayanlar, metaverseyi planlayanlar, 2040 ve 2050’yi nasıl kurguluyorlar? Bundan sonraki video ve yazılarımızda buna da değineceğiz.
Şimdi başlığımıza geri dönelim; rüyayı gerçek haline getiren hayali, sanal ile birleştirerek gerçek ötesi bir dönüşüme giden bir dünya ile karşı karşıyayız. Bazıları gerçeği hayal sanır, hayali gerçek… Gerçekler zaman geçtikçe hatıra olur, hatıraların bir zamanlar gerçeklik olduğu unutulur. Bazıları da hayali gerçek sanır bu da metaversedir. İletişimde ve propaganda da tekrar kanunu vardır. Yalan bile olsa çok tekrar inandırıcı etki yaratır. Gerçek olmayan hakikat, gerçek olmayan gerçeklik insan zihninde imaj yüklemesi yaparak esrar içmiş sarhoş gibi hayallere daldırabilir ve şu son cümle ile yazıyı bitirelim:
Optik kabloların sunduğu hayatı gerçek hayat sanma illüzyonu (metaverse) (yanılsama) yaratabilir.
Bir sonraki makalemizde kalığımız yerden devam edeceğiz.
Selam ve Dua ile Allah'a emanet olunuz!..
VİDEOLU MAKALE
İllüzyon= Mal-ı hülya-yanılsama, gözbağı, kuruntu, hayale sürükleyen
Serap görmenin İngilizce biçimine metaverse denir.
|
|
||
|
